गेल्या दोन दिवसांपासून राज्यातील विविध भागांमध्ये जोरदार पाऊस झाला आहे, ज्यामुळे नांदेड, लातूर आणि यवतमाळसह अनेक ठिकाणी मोठ्या प्रमाणात अतिवृष्टी झाली आहे. काही ठिकाणी पावसाच्या नोंदी 65 मिलीमीटरपेक्षा अधिक झालेल्या आहेत. या मुसळधार पावसामुळे शेतकऱ्यांच्या काढणीला आलेल्या उडद, मूग आणि सोयाबीन या पिकांचे मोठे नुकसान झाले आहे.
नुकसानग्रस्त शेतकऱ्यांसाठी विमा क्लेमची सूचना
अशा परिस्थितीत शेतकऱ्यांनी नुकसान भरपाईसाठी तातडीने विमा क्लेम करणे आवश्यक आहे. शेतकऱ्यांनी कुठल्याही प्रकारची वाट न पाहता आजच त्यांच्या नुकसान भरपाईसाठी विम्याचे क्लेम दाखल करावे. राज्यातील बहुतांश शेतकऱ्यांनी पीक विमा घेतला असला, तरी काही शेतकऱ्यांकडे अद्याप पीक विमा नसल्यास, त्यांच्या नुकसानीचा पंचनामा तलाठी किंवा कृषी सहाय्यकांच्या माध्यमातून केला जातो.
क्लेम कसा करावा?
शेतकऱ्यांनी 72 तासांच्या आत पीकविम्याचे क्लेम दाखल करणे आवश्यक आहे. यासाठी, PMFBY (प्रधानमंत्री फसल बिमा योजना) टोल फ्री क्रमांक 11447 वर कॉल करून किंवा संबंधित पीकविमा कंपनीच्या टोल फ्री क्रमांकावर संपर्क साधून क्लेम दाखल करता येईल. तसेच, तालुका स्तरावर उपलब्ध प्रतिनिधींच्या नंबरवरही कॉल करून मदत घेता येईल.
ऑफलाइन आणि ऑनलाइन तक्रार देण्याची पद्धत
शेतकऱ्यांनी कृषी सहाय्यकांच्या माध्यमातून ऑफलाइन पद्धतीने तक्रार देण्याचा प्रयत्न करावा. तसेच, (प्रधानमंत्री फसल बिमा योजना) PMFBY अॅप्लिकेशन डाउनलोड करून फोटो आणि व्हिडिओ अपलोड करून ऑनलाइन तक्रार दाखल करणेही शक्य आहे.
तातडीने कारवाई करण्याचे आवाहन
शेतकऱ्यांनी आपले नुकसान भरपाईचे क्लेम तात्काळ दाखल करावेत, असे आवाहन करण्यात आले आहे. पावसामुळे झालेल्या नुकसानीचे योग्य मूल्यांकन होऊन शेतकऱ्यांना आवश्यक ती मदत मिळावी, यासाठी तात्काळ कारवाई करणे गरजेचे आहे.
पीक विमा क्लेम प्रक्रियेतील समस्यांचे निराकरण आणि उपाय
राज्यात अतिवृष्टीमुळे शेतकऱ्यांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होत आहे. त्यामुळे, शेतकऱ्यांनी तातडीने विमा क्लेम दाखल करणे आवश्यक आहे. परंतु, क्लेम प्रक्रियेत काही समस्या उद्भवतात. हे लक्षात घेऊन, शेतकऱ्यांनी वेगवेगळ्या पर्यायांचा विचार करावा आणि क्लेम प्रक्रियेत उद्भवणाऱ्या समस्यांवर उपाय शोधावेत.
क्लेम प्रक्रियेत येणाऱ्या अडचणी
शेतकऱ्यांनी पीक विमा क्लेम दाखल केल्यानंतर, त्यांना अनेक समस्यांचा सामना करावा लागू शकतो, जसे की डोकेट आयडी (Docket ID) मिळवणे, क्लेम प्रक्रियेची स्थिती जाणून घेणे, उशिरा क्लेम मिळाल्याने होणारी समस्या इत्यादी. याशिवाय, अनेकदा क्लेमसाठी अपलोड केलेल्या डेटामध्ये चुकीची माहिती भरली गेल्यामुळे समस्या निर्माण होतात.
क्लेमसाठी ईमेलचा वापर
शेतकऱ्यांनी त्यांच्या विमा पॉलिसीवरील दिलेल्या ईमेल आयडीवर फोटो, पॉलिसी नंबर आणि नुकसानाची माहिती पाठवून क्लेम दाखल करू शकता. 72 तासांच्या आत क्लेम दाखल करण्याची अट असल्याने, शेतकऱ्यांनी हा प्रक्रिया वेळेत पूर्ण करणे गरजेचे आहे.
योग्य क्लेमसाठी उपाय
क्लेम दाखल करताना, पावसामुळे झालेल्या नुकसानीच्या तारखेची नोंद नेमकेपणाने करणे आवश्यक आहे. तारीख आणि घटनेच्या दरम्यान केवळ 72 तासांचे अंतर असावे. याशिवाय, क्लेम प्रक्रियेत “Excess Rainfall” पर्याय निवडताना, शेतकऱ्यांनी समजून उमजून निर्णय घ्यावा. सध्याच्या काळात हा पर्याय अत्यधिक उपयुक्त आहे, कारण मान्सून चालू आहे आणि अतिवृष्टीची नोंद केली जात आहे.
अतिवृष्टी आणि पूरग्रस्त क्षेत्रांतील क्लेम प्रक्रिया
जर शेतकऱ्यांच्या गावामध्ये पूर परिस्थिती असेल आणि महसूल विभागाकडे त्याची नोंद असेल, तर शेतकऱ्यांनी “Flood” पर्यायाद्वारे सुद्धा क्लेम दाखल करू शकता. यासाठी कृषी सहाय्यक आणि तलाठी यांच्याशी एकदा संपर्क साधून सल्ला घ्यावा. तसेच, “Excess Rainfall” पर्यायाची निवड करताना, त्या भागामध्ये 24 तासांमध्ये 65 मिलीमीटरपेक्षा जास्त पाऊस झाला असल्याची नोंद करावी.
शेतीपिकांच्या नुकसानीसाठी क्लेम कसा करावा?
शेतकऱ्यांनी त्यांच्या शेतीपिकांच्या नुकसानीसाठी “Excess Rainfall” पर्यायाच्या अंतर्गत क्लेम दाखल करण्याचा विचार करावा. यामुळे, अतिवृष्टीमुळे झालेल्या नुकसानीची भरपाई मिळवणे सोपे होईल. जर नुकसान मोठ्या प्रमाणात झाले असेल, तर तातडीने क्लेम दाखल करणे अत्यावश्यक आहे.
अंतिम सूचना
शेतकऱ्यांनी पावसामुळे झालेल्या नुकसानीसाठी तातडीने क्लेम दाखल करून नुकसान भरपाई मिळवावी. अशा परिस्थितीत सावधगिरी बाळगणे गरजेचे आहे, आणि कोणत्याही प्रकारच्या गोंधळामुळे नुकसान टाळण्यासाठी माहिती पूर्ण आणि योग्य पद्धतीने भरावी.
पावसाच्या नोंदी ऑनलाईन पाहण्याची सुविधा
राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वाची माहिती आहे की पावसाच्या नोंदी आता ऑनलाईन पद्धतीने उपलब्ध आहेत. शेतकरी आपल्या भागात झालेल्या पावसाच्या नोंदी सहजपणे तपासू शकतात. महाराष्ट्र सरकारच्या “Rain Maharashtra” पोर्टलवर रोजच्या पावसाच्या नोंदी, आठवड्यातील नोंदी, आणि महिन्याच्या पावसाच्या नोंदी तपासता येऊ शकतात.
नुकसानीची भरपाई करण्यासाठी तत्काळ क्लेम दाखल करा
पावसामुळे शेतीचे नुकसान झाल्यास, शेतकऱ्यांनी कोणत्याही प्रकारची वाट न पाहता तातडीने क्लेम दाखल करावा. नुकसानीचे क्लेम दाखल करण्यासाठी वेगवेगळे निकष बदललेले आहेत, परंतु त्यानुसार योग्य प्रक्रिया करून क्लेम दाखल केल्यास विमा मिळवता येतो. ज्या भागांमध्ये पावसामुळे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे, तिथे महसूल मंडळाच्या 25 टक्क्यांहून अधिक क्षेत्राचे क्लेम दाखल झाल्यास तात्काळ जिल्हाधिकारी कार्यालय किंवा जिल्हास्तरीय पीक विमा तक्रार निवारण समितीकडे याची नोंद केली जाते.
पिकविम्यासाठी नवीन मार्गदर्शक सूचना
पीक विम्यासाठी नवीन मार्गदर्शक सूचनांनुसार, जास्त नुकसानीच्या बाबतीत शेतकऱ्यांना विशेष लक्ष दिले जाते. शेतकऱ्यांनी आपल्या शेतीच्या नुकसानीसाठी तातडीने क्लेम दाखल करावा आणि कोणत्याही प्रकारच्या अडचणी टाळाव्यात. यामुळे शेतकऱ्यांना त्वरित विमा मिळण्याची शक्यता वाढते.
शेवटची सूचना
शेतकऱ्यांनी आपल्याला उपलब्ध असलेल्या ऑनलाईन सुविधांचा लाभ घेत, आपल्या पिकांच्या नुकसानीसाठी तातडीने क्लेम दाखल करावा. नुकसान झालेल्या पिकांबाबत कोणत्याही प्रकारच्या गोंधळात न पडता योग्य पद्धतीने प्रक्रिया पूर्ण करून भरपाई मिळवण्याची हीच योग्य वेळ आहे.